Ταξίδι στο Άμστερνταμ / Φεβρουάριος 2011
Από το αεροπλάνο, το Άμστερνταμ έμοιαζε με πιατέλα χωρίς ιδιαίτερο ενδιαφέρον που πότε - πότε τη διέσχιζε ένα κίτρινο τρενάκι. Από κοντά το Άμστερνταμ ήταν ένα ατελείωτο πορνείο, φίσκα στο ναρκωτικό και τους μαστουρωμένους. Δεν είναι βέβαια μόνο αυτά που τραβάνε την προσοχή του φρέσκου επισκέπτη. Είναι και τα γνωστά γραφικά κανάλια, αλλά και η χαριτωμένη αρχιτεκτονική οικημάτων που λες ότι όπου να'ναι θα σου πέσουν στο κεφάλι δεδομένου ότι είναι χτισμένα πάνω σε λάσπη και «έχουν πάρει κλίση», κάπως όπως τα σπιτάκια της Βενετίας. Είναι επίσης και αυτό το κρυφό δέος της γνώσης ότι το Άμστερνταμ βρίσκεται ουσιαστικά δύο μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και αυτό το παιδιάστικο feeling ότι από στιγμή σε στιγμή τα φράγματα θα σπάσουν και τα σοκάκια θα γεμίσουν αμέσως θάλασσα που θα σε πάρει και θα σε σηκώσει… Ήταν –βεβαίως- και ο Van Gogh, και ο Rembrandt, αυτά τα χαϊδεμένα παιδιά της δυτικοευρωπαϊκής ζωγραφικής που άφησαν πίσω τους αριστουργήματα και που στηρίζουν –αρκετά θα έλεγα- την οικονομία της πρωτεύουσας της Ολλανδίας, καθώς ορδές επισκεπτών κάνουν ουρές ατέλειωτες για να επισκεφθούν τα μουσεία που τους φιλοξενούν.
Είναι επίσης και το σπίτι που κρυβόταν η Άννα Φρανκ, ένα οίκημα που έγινε θρύλος χάρη σε ένα κοινό ημερολόγιο που έγραφε ένα κοριτσάκι, το οποίο πέθανε, το 1944, γεμάτο ψήλους και ψείρες σε ένα στρατόπεδο συγκεντρώσεως των Ναζί. Και αυτός ακριβώς ο αποτρόπαιος θάνατος, αλλά και η αναμονή του θανάτου μέσα στο κοριτσίστικο μυαλό, κάνουν τα διεστραμμένα πλήθη –σαν και του λόγου μου- να περιμένουν με τις ώρες, για να μπουν στους κρυφούς χώρους-πατάρια που γέμισαν κάποτε με κοριτσίστικα όνειρα, παρέα με εφιάλτες.
Το Άμστερνταμ είναι επίσης και αυτό το πολυεθνικό πλήθος που κατοικεί εδώ και που δεν σε αφήνει να αισθανθείς «ξένος», αλλά και που -παραδόξως- δε δημιουργεί προβλήματα και επεισόδια. Που σημαίνει ότι στην πόλη αυτή, και παρ’ότι οι δρόμοι βρωμάνε χασίς και μαριχουάνα, μια μόνη κοπέλα περπατάει ανετότατα μόνη της, ενώ δεν ακούς ποτέ και πουθενά σειρήνα αστυνομίας. Σε αντίθεση ίσως με την Αθήνα των καιρών μας όπου φοβάται κανείς να κυκλοφορήσει με την τσάντα του υπό μάλης.
Τελικά, είναι το Άμστερνταμ ενδιαφέρον? Ναι, αλλά όχι για τους λόγους που νομίζουν πολλοί. Δεν είναι τα κανάλια, ούτε τα κόκκινα φανάρια σχεδόν σε όλους τους δρόμους, ούτε τα Coffee Shops με τους τεντωμένους ανάσκελα, νέους μέσα που ζουν στην νιρβάνα τους που κάνουν το Άμστερνταμ πόλο έλξης για χιλιάδες τουρίστες..
Οι λόγοι, νομίζω, έχουν να κάνουν με όλη αυτή την περίεργη αίσθηση του φόβου του ανακατεμένου με την απόλαυση. Αυτό το τόσο διεστραμμένο μικτό συναίσθημα που όλοι το ψάχνουμε και που λίγοι ομολογούμε ότι μας λείπει. Την απόλαυση του νερού στα κανάλια μαζί με το φόβο της πλημμύρας από τα φράγματα που από στιγμή σε στιγμή θα σπάσουν, την απόλαυση του έρωτα και το φόβο για τη ζωή των κοριτσιών πίσω από τις βιτρίνες, την απόλαυση της μαριχουάνας και το φόβο της overdose. Είναι, με λίγα λόγια, αυτό που είπε ο Van Gogh για τον πίνακά του Wheat field with a reaper. Είπε: «…στον πίνακα βλέπουμε την εικόνα του Θανάτου με την έννοια ότι ο άνθρωπος είναι σαν το καλαμπόκι που πρέπει κανείς, κάποτε, να θερίσει. Πάρα ταύτα, δεν είναι όλα θλιμμένα [στον πίνακα], αφού ο ήλιος λούζει τα πάντα με ένα αιθέριο, χρυσαφένιο φως..».
Τώρα που είπα Van Gogh, μην παραλείψετε να επισκεφθείτε το μουσείο που φιλοξενεί τους πίνακές του μεγάλου καλλιτέχνη (trams 2 ή 5, στάση Museumplein). Και όχι μόνο για τους πίνακες αυτού του τόσο ταλαντούχου καλλιτέχνη (που σίγουρα θα έχετε θαυμάσει ξανά και ξανά στο Λούβρο, στο Orsay και αλλού), ούτε για εκείνο το καταραμένο μπλε χρώμα που εκστασιάζει και που κανείς άλλος ζωγράφος έως τώρα δεν κατάφερε να μιμηθεί, ούτε για τα εκφραστικά του τοπία και τις ιστορίες των χωρικών που παλεύουν τη γη αγκομαχώντας, ούτε για εκείνες τις απίστευτες πινελιές που δίνουν ζωή στους ουρανούς και ξεσηκώνουν τις αισθήσεις μέσα στα σπαρτά. Ούτε για το κτίριο αυτό κάθε αυτό του μουσείου που είναι ένα απλό κυβικό σχήμα σε μοντέρνες γραμμές. Θα πρέπει να επισκεφθείτε το μουσείο, διότι βγαίνοντας από αυτό (και ίσως αγοράζοντας και το βιβλίο με τις επιστολές του ζωγράφου προς τον αδελφό του Theo – εκδόσεις Penguin) θα αισθανθείτε ότι είστε μέρος της ζωής του, ότι την παρακολουθήσατε μέχρι ανάσας, ότι θέλετε να καταστρέψετε εκείνο το απαίσιο πιστόλι που ο ίδιος ο ζωγράφος χρησιμοποίησε για να τερματίσει τη ζωή του μετά από μόλις 10 χρόνια πλούσιας προσφοράς στην Ευρωπαϊκή τέχνη.
Η έκθεση περιγράφει ανάγλυφα τη ζωή του καλλιτέχνη και κάθε αίθουσα είναι αφιερωμένη σε ένα χρονικό (και τοπικό) στάδιο της ζωής του. 1853 – 1890: Arles, Παρίσι, Άμστερνταμ, Χάγη. Μια συνεχής προσπάθεια για την αναγνώριση (που, φυσικά, όπως συμβαίνει στις περισσότερες περιπτώσεις) ήλθε μετά θάνατον, ένας εκπληκτικός πίνακας (που τότε δεν προσέλκυσε το παραμικρό ενδιαφέρον) -The potato eaters-, η μάχη με την πιο ύπουλη ασθένεια –την τρέλα-, ο καβγάς με τον καλύτερο του φίλο Paul Gaugin (που κόστισε στον Vincent Van Gogh μισό αυτί για τα μάτια μιας πόρνης), και φυσικά ο εθισμός του καλλιτέχνη σε ένα τοξικό ποτό που συνήθιζαν να πίνουν οι καλλιτέχνες της εποχής… Κοινώς, μέσα από την ιστορία του Van Gogh, παρακολουθούμε τι άλλο?? : Την ιστορία του μέσου Ολλανδού!
Φεύγοντας από την έκθεση του Van Gogh προτείνω μια στάση για fish mix grill στο εκπληκτικό Small Talk (http://www.smalltalkamsterdam.nl/restaurant/index.html) και κατόπιν επισκεφθείτε το Rijksmuseum (http://www.rijksmuseum.nl/) . Τα δύο μουσεία –του Van Gogh και το Rijksmuseum- είναι πολύ κοντά το ένα στο άλλο. Υπολογίστε ότι για μια πρώτη επίσκεψη σε κάθε μουσείο χρειάζεστε περίπου 2-3 ώρες και ότι τα μουσεία κλείνουν στις 18Η00. Αν αρχίσετε από το πρωϊ την πολιτισμική σας διασκέδαση, περάστε και από του μουσείο των διαμαντιών που βρίσκεται στην περιοχή. Προσοχή όμως: Αυτό κλείνει στις 17Η00.
Το Rijksmuseum είναι γεμάτο με την εμπορική δραστηριότητα της Ολλανδίας κατά τον 17ο «Χρυσό Αιώνα» της. Παρακολουθήστε την εμπορική εξάπλωση της χώρας σε όλο τον κόσμο –πίνακες που αναπαριστούν το εμπόριο με φάλαινες και το λίπος τους από την Αρκτική, χρυσάφι από την Ινδία, πίπες καπνού από την Ασία, οπλοθήκες από την Ινδονησία-. Και χαρείτε (ή ντραπείτε) με τις ικανότητες του ανθρώπινου είδους όταν κατέχει την τέχνη να οργανώνεται. Διαβάστε σε έναν πίνακα τη γεμάτη Ολλανδική περηφάνεια επιγραφή: «Κος τάδε τάδε –συγνώμη, το όνομα του σπουδαίου κατακτητή μου διαφεύγει-, Γενικός Διευθυντής της εταιρίας Indian κάτι, Ειδίκευση στο εμπόριο χρυσού και … σκλάβων». Απολαύστε τον εν λόγω κύριο να κορδώνεται από περηφάνεια και τον μαύρο «σκλάβο» από πίσω να του κάνει αέρα στην ίδια του τη χώρα…
Θα μου πείτε, καλά, πρώτη φορά βλέπεις τέτοιο πίνακα? Όχι! Αλλά πρώτη φορά, αντικρίζω λαό να καμαρώνει σαν γύφτικο σκεπάρνι για τα έκτροπά του. Άραγε στον Αδόλφο πότε θα αφιερώσει μουσείο η Άνγκελα?
Την επόμενη ημέρα είπα να πάρω ένα ticket 24ωρης διαρκείας και να δω την ευρύτερη πόλη με τραμ. Τίποτα το ιδιαίτερο. Κάποιες μικρές γραφικές γειτονίτσες, αλλά πέραν τούτου το ίδιο και το ίδιο τούβλο στα κτίρια, τα ίδια και ίδια ποδήλατα όλων των μορφών και των σχημάτων (κάτι που ίσως έχει κάποιο ενδιαφέρον να χαζέψει κανείς, αν δεν τρελαθεί πρώτα από τα δεκάδες καμπανάκια που ακούγονται εδώ και εκεί στην προσπάθειά του να περάσει το δρόμο). Έχουν επίσης ενδιαφέρον κάτι ροζ και θαλασσί σκουτεράκια που έτρεχαν σαν παλαβά και είχαν πλάκα, καθώς και η εντυπωσιακή απουσία μιας καφετέριας βρε αδελφέ!! Σε σημείο που αναρωτήθηκα : Πού άραγε συναντιέται ο κόσμος?». Στις βαθυστόχαστες κοινωνικές αναζητήσεις μου, αναρωτήθηκα επίσης, γιατί παρά το ετερόκλητο πλήθος που συνωστιζόταν στους δρόμους και στα καταστήματα, είδα μόνο μια γυναίκα μουσουλμάνα με μαντήλα στο κεφάλι!! Θα μου πείτε τώρα, τι δουλειά έχουν οι μαντήλες με τα πορνεία?
Η επίσκεψη στο σπίτι της Άννας Φρανκ (http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%86%CE%BD%CE%BD%CE%B1_%CE%A6%CF%81%CE%B1%CE%BD%CE%BA) που άφησα για την τελευταία μέρα στο Άμστερνταμ, ήταν η καλύτερη εμπειρία και τη συνιστώ ανεπιφύλακτα σε όποιον τύχει ή θελήσει να επισκεφθεί την πόλη. Είναι μια επίσκεψη - και ένα σπίτι- γεμάτο συναισθήματα, ένταση, σφίξιμο στην καρδιά -και δυστυχώς προς το τέλος της ξενάγησης- μια δυσάρεστη έκπληξη προσπάθειας χειραγώγησης του κοινού (ή καλύτερα του μυαλού του) προς διάφορες πολιτικές κατευθύνσεις, «και καλά» αντιρατσιστικές..
Μια άλλη δυσάρεστη έκπληξη - που όμως συναντά κανείς συχνά στο Άμστερνταμ- είναι αυτή η τεράστια προσπάθεια εμπορικοποίησης του δράματος της μικρούλας Άννας. Τελειώνοντας την περιήγηση και ακούγοντας τον πατέρα της –Όττο Φρανκ-να λέει σ’εκείνο το DVD ότι «αναγκάστηκε» να διαβάσει τελικά το ημερολόγιο της Αννούλας - παρά την υπόσχεση που της είχε δώσει -, έκλεισα τα μάτια μου και είπα «Ω Θεέ μου, τι θα αντικρίσουν τώρα τα ματάκια μου στο Shop του μουσείου?» Et voilà: Το ημερολόγιο της μικρούλας Άννας (αυτό που δεν έπρεπε να διαβαστεί) με περίμενε σε όλες τις δυνατές μορφές: Σε φθηνή έκδοση, σε ακριβή έκδοση, σε έκδοση που έμοιαζε με το πραγματικό ημερολόγιο της μικρής…. Η «φθηνή έκδοση» δεν σήμαινε «χαμηλή τιμή» φυσικά. Οι τιμές για το ξεπούλημα της ψυχής της μικρής σε εμάς τους επισκέπτες-βρυκόλακες ξεκινούσε από €15 και ξεπερνούσε τα €50. Συν τα entrance fees που ήταν κάπου στα €10 το άτομο. Πού πηγαίνουν όλα αυτά τα χρήματα? Ποιος ξέρει? Ο κος Όττο Φρανκ λογικά έχει πεθάνει πλέον, αλλά υποψιάζομαι ότι ως αυθεντικός Εβραίος θα έχει αφήσει κάπου μια πολύτιμη διαθήκη που –και πάλι υποψιάζομαι- δεν θα έχει καμία σχέση με φιλανθρωπικά ιδρύματα, ορφανοτροφεία, κλπ. Τι στο καλό? Έμπορος ήταν. Και μάλιστα πετυχημένος.
Ευημερία και ευζωϊα παντού στο Άμστερνταμ λοιπόν. Από πάππο προς πάππον. Τι να το κάνεις όμως? Τα ναρκωτικά, τα σπίτια με τα κόκκινα φωτάκια, η τσιγγουνιά που επιβάλει τρία και τέσσερα παιδάκια πάνω σε ένα ποδήλατο ("και καλά" για λόγους οικολογίας) όλα αυτά μαρτυρούν την επιγραφή που διάβασα σε μια μπλούζα και που πάντα υποπτευόμουν, από τότε που τριγυρνούσα με εκείνον τον ψηλό, ξανθό, Άθεο Ολλανδό που έβγαζε το καπέλο του με σεβασμό κάθε φορά που μπαίναμε σε εκκλησία : «Confused Amsterdam” .
Top tips:
1.
Αν δεν σας ενοχλεί να παίρνετε το πρωινό σας με άλλους επισκέπτες απ’όλα τα μέρη της γης, μείνετε στο Bed & Breakfast “Blue Sheep” (http://www.thebluesheep.net/.) Ο Yann, η Novella και η μικρή Vicky-Loo και τα δύο υπέροχα σκυλάκια υπόσχονται μια ζεστή και διακριτική φιλοξενία.
2.
Η επίσκεψη στα μουσεία Van Gogh και Rijksmuseum, καθώς και στο σπίτι της Άννας Φρανκ, επιβάλλεται. Για να μην περιμένετε στις ουρές, με το που φθάσετε από το αεροδρόμιο στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό του Άμστερνταμ, πηγαίνετε ακριβώς απέναντι στο «Tourism Information Office» και προπληρώστε εισιτήρια για όλα τα μουσεία που ενδιαφέρεστε να δείτε, και επίσης αγοράστε –αν θέλετε- μια ή περισσότερες 24ωρες κάρτα απεριόριστων διαδρομών με τραμ. Να ξέρετε πάντως ότι η μοναδική μέρα που θα τη χρειαστείτε είναι για την επίσκεψη των μουσείων ή το γύρο της πόλης. Κατά τα άλλα, τα βασικά αξιοθέατα του Άμστερνταμ τα επισκέπτεται κανείς με τα πόδια.
3.
Δοκιμάστε γαλλική κρεμμυδόσουπα στο Small Talk μαζί με ένα ποτήρι κόκκινο κρασί, κατά το διάλειμμά σας από τα μουσεία..
4.
Το κλίμα στο Άμστερνταμ είναι επίσης confused (ιδίως αν το επισκεφθεί κανείς το Φεβρουάριο)! Τη μία βρέχει, την άλλη κάνει ψοφόκρυο, την τρίτη έχει υπέροχους ήλιους. Προτιμήστε λοιπόν το ντύσιμο «κρεμμύδι» και έχετε πάντα στην τσεπούλα σας ένα ζευγάρι γάντια και ένα καπέλο (για τις βροχές).
Είναι επίσης και το σπίτι που κρυβόταν η Άννα Φρανκ, ένα οίκημα που έγινε θρύλος χάρη σε ένα κοινό ημερολόγιο που έγραφε ένα κοριτσάκι, το οποίο πέθανε, το 1944, γεμάτο ψήλους και ψείρες σε ένα στρατόπεδο συγκεντρώσεως των Ναζί. Και αυτός ακριβώς ο αποτρόπαιος θάνατος, αλλά και η αναμονή του θανάτου μέσα στο κοριτσίστικο μυαλό, κάνουν τα διεστραμμένα πλήθη –σαν και του λόγου μου- να περιμένουν με τις ώρες, για να μπουν στους κρυφούς χώρους-πατάρια που γέμισαν κάποτε με κοριτσίστικα όνειρα, παρέα με εφιάλτες.
Το Άμστερνταμ είναι επίσης και αυτό το πολυεθνικό πλήθος που κατοικεί εδώ και που δεν σε αφήνει να αισθανθείς «ξένος», αλλά και που -παραδόξως- δε δημιουργεί προβλήματα και επεισόδια. Που σημαίνει ότι στην πόλη αυτή, και παρ’ότι οι δρόμοι βρωμάνε χασίς και μαριχουάνα, μια μόνη κοπέλα περπατάει ανετότατα μόνη της, ενώ δεν ακούς ποτέ και πουθενά σειρήνα αστυνομίας. Σε αντίθεση ίσως με την Αθήνα των καιρών μας όπου φοβάται κανείς να κυκλοφορήσει με την τσάντα του υπό μάλης.
Τελικά, είναι το Άμστερνταμ ενδιαφέρον? Ναι, αλλά όχι για τους λόγους που νομίζουν πολλοί. Δεν είναι τα κανάλια, ούτε τα κόκκινα φανάρια σχεδόν σε όλους τους δρόμους, ούτε τα Coffee Shops με τους τεντωμένους ανάσκελα, νέους μέσα που ζουν στην νιρβάνα τους που κάνουν το Άμστερνταμ πόλο έλξης για χιλιάδες τουρίστες..
Οι λόγοι, νομίζω, έχουν να κάνουν με όλη αυτή την περίεργη αίσθηση του φόβου του ανακατεμένου με την απόλαυση. Αυτό το τόσο διεστραμμένο μικτό συναίσθημα που όλοι το ψάχνουμε και που λίγοι ομολογούμε ότι μας λείπει. Την απόλαυση του νερού στα κανάλια μαζί με το φόβο της πλημμύρας από τα φράγματα που από στιγμή σε στιγμή θα σπάσουν, την απόλαυση του έρωτα και το φόβο για τη ζωή των κοριτσιών πίσω από τις βιτρίνες, την απόλαυση της μαριχουάνας και το φόβο της overdose. Είναι, με λίγα λόγια, αυτό που είπε ο Van Gogh για τον πίνακά του Wheat field with a reaper. Είπε: «…στον πίνακα βλέπουμε την εικόνα του Θανάτου με την έννοια ότι ο άνθρωπος είναι σαν το καλαμπόκι που πρέπει κανείς, κάποτε, να θερίσει. Πάρα ταύτα, δεν είναι όλα θλιμμένα [στον πίνακα], αφού ο ήλιος λούζει τα πάντα με ένα αιθέριο, χρυσαφένιο φως..».
Τώρα που είπα Van Gogh, μην παραλείψετε να επισκεφθείτε το μουσείο που φιλοξενεί τους πίνακές του μεγάλου καλλιτέχνη (trams 2 ή 5, στάση Museumplein). Και όχι μόνο για τους πίνακες αυτού του τόσο ταλαντούχου καλλιτέχνη (που σίγουρα θα έχετε θαυμάσει ξανά και ξανά στο Λούβρο, στο Orsay και αλλού), ούτε για εκείνο το καταραμένο μπλε χρώμα που εκστασιάζει και που κανείς άλλος ζωγράφος έως τώρα δεν κατάφερε να μιμηθεί, ούτε για τα εκφραστικά του τοπία και τις ιστορίες των χωρικών που παλεύουν τη γη αγκομαχώντας, ούτε για εκείνες τις απίστευτες πινελιές που δίνουν ζωή στους ουρανούς και ξεσηκώνουν τις αισθήσεις μέσα στα σπαρτά. Ούτε για το κτίριο αυτό κάθε αυτό του μουσείου που είναι ένα απλό κυβικό σχήμα σε μοντέρνες γραμμές. Θα πρέπει να επισκεφθείτε το μουσείο, διότι βγαίνοντας από αυτό (και ίσως αγοράζοντας και το βιβλίο με τις επιστολές του ζωγράφου προς τον αδελφό του Theo – εκδόσεις Penguin) θα αισθανθείτε ότι είστε μέρος της ζωής του, ότι την παρακολουθήσατε μέχρι ανάσας, ότι θέλετε να καταστρέψετε εκείνο το απαίσιο πιστόλι που ο ίδιος ο ζωγράφος χρησιμοποίησε για να τερματίσει τη ζωή του μετά από μόλις 10 χρόνια πλούσιας προσφοράς στην Ευρωπαϊκή τέχνη.
Η έκθεση περιγράφει ανάγλυφα τη ζωή του καλλιτέχνη και κάθε αίθουσα είναι αφιερωμένη σε ένα χρονικό (και τοπικό) στάδιο της ζωής του. 1853 – 1890: Arles, Παρίσι, Άμστερνταμ, Χάγη. Μια συνεχής προσπάθεια για την αναγνώριση (που, φυσικά, όπως συμβαίνει στις περισσότερες περιπτώσεις) ήλθε μετά θάνατον, ένας εκπληκτικός πίνακας (που τότε δεν προσέλκυσε το παραμικρό ενδιαφέρον) -The potato eaters-, η μάχη με την πιο ύπουλη ασθένεια –την τρέλα-, ο καβγάς με τον καλύτερο του φίλο Paul Gaugin (που κόστισε στον Vincent Van Gogh μισό αυτί για τα μάτια μιας πόρνης), και φυσικά ο εθισμός του καλλιτέχνη σε ένα τοξικό ποτό που συνήθιζαν να πίνουν οι καλλιτέχνες της εποχής… Κοινώς, μέσα από την ιστορία του Van Gogh, παρακολουθούμε τι άλλο?? : Την ιστορία του μέσου Ολλανδού!
Φεύγοντας από την έκθεση του Van Gogh προτείνω μια στάση για fish mix grill στο εκπληκτικό Small Talk (http://www.smalltalkamsterdam.nl/restaurant/index.html) και κατόπιν επισκεφθείτε το Rijksmuseum (http://www.rijksmuseum.nl/) . Τα δύο μουσεία –του Van Gogh και το Rijksmuseum- είναι πολύ κοντά το ένα στο άλλο. Υπολογίστε ότι για μια πρώτη επίσκεψη σε κάθε μουσείο χρειάζεστε περίπου 2-3 ώρες και ότι τα μουσεία κλείνουν στις 18Η00. Αν αρχίσετε από το πρωϊ την πολιτισμική σας διασκέδαση, περάστε και από του μουσείο των διαμαντιών που βρίσκεται στην περιοχή. Προσοχή όμως: Αυτό κλείνει στις 17Η00.
Το Rijksmuseum είναι γεμάτο με την εμπορική δραστηριότητα της Ολλανδίας κατά τον 17ο «Χρυσό Αιώνα» της. Παρακολουθήστε την εμπορική εξάπλωση της χώρας σε όλο τον κόσμο –πίνακες που αναπαριστούν το εμπόριο με φάλαινες και το λίπος τους από την Αρκτική, χρυσάφι από την Ινδία, πίπες καπνού από την Ασία, οπλοθήκες από την Ινδονησία-. Και χαρείτε (ή ντραπείτε) με τις ικανότητες του ανθρώπινου είδους όταν κατέχει την τέχνη να οργανώνεται. Διαβάστε σε έναν πίνακα τη γεμάτη Ολλανδική περηφάνεια επιγραφή: «Κος τάδε τάδε –συγνώμη, το όνομα του σπουδαίου κατακτητή μου διαφεύγει-, Γενικός Διευθυντής της εταιρίας Indian κάτι, Ειδίκευση στο εμπόριο χρυσού και … σκλάβων». Απολαύστε τον εν λόγω κύριο να κορδώνεται από περηφάνεια και τον μαύρο «σκλάβο» από πίσω να του κάνει αέρα στην ίδια του τη χώρα…
Θα μου πείτε, καλά, πρώτη φορά βλέπεις τέτοιο πίνακα? Όχι! Αλλά πρώτη φορά, αντικρίζω λαό να καμαρώνει σαν γύφτικο σκεπάρνι για τα έκτροπά του. Άραγε στον Αδόλφο πότε θα αφιερώσει μουσείο η Άνγκελα?
Την επόμενη ημέρα είπα να πάρω ένα ticket 24ωρης διαρκείας και να δω την ευρύτερη πόλη με τραμ. Τίποτα το ιδιαίτερο. Κάποιες μικρές γραφικές γειτονίτσες, αλλά πέραν τούτου το ίδιο και το ίδιο τούβλο στα κτίρια, τα ίδια και ίδια ποδήλατα όλων των μορφών και των σχημάτων (κάτι που ίσως έχει κάποιο ενδιαφέρον να χαζέψει κανείς, αν δεν τρελαθεί πρώτα από τα δεκάδες καμπανάκια που ακούγονται εδώ και εκεί στην προσπάθειά του να περάσει το δρόμο). Έχουν επίσης ενδιαφέρον κάτι ροζ και θαλασσί σκουτεράκια που έτρεχαν σαν παλαβά και είχαν πλάκα, καθώς και η εντυπωσιακή απουσία μιας καφετέριας βρε αδελφέ!! Σε σημείο που αναρωτήθηκα : Πού άραγε συναντιέται ο κόσμος?». Στις βαθυστόχαστες κοινωνικές αναζητήσεις μου, αναρωτήθηκα επίσης, γιατί παρά το ετερόκλητο πλήθος που συνωστιζόταν στους δρόμους και στα καταστήματα, είδα μόνο μια γυναίκα μουσουλμάνα με μαντήλα στο κεφάλι!! Θα μου πείτε τώρα, τι δουλειά έχουν οι μαντήλες με τα πορνεία?
Η επίσκεψη στο σπίτι της Άννας Φρανκ (http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%86%CE%BD%CE%BD%CE%B1_%CE%A6%CF%81%CE%B1%CE%BD%CE%BA) που άφησα για την τελευταία μέρα στο Άμστερνταμ, ήταν η καλύτερη εμπειρία και τη συνιστώ ανεπιφύλακτα σε όποιον τύχει ή θελήσει να επισκεφθεί την πόλη. Είναι μια επίσκεψη - και ένα σπίτι- γεμάτο συναισθήματα, ένταση, σφίξιμο στην καρδιά -και δυστυχώς προς το τέλος της ξενάγησης- μια δυσάρεστη έκπληξη προσπάθειας χειραγώγησης του κοινού (ή καλύτερα του μυαλού του) προς διάφορες πολιτικές κατευθύνσεις, «και καλά» αντιρατσιστικές..
Μια άλλη δυσάρεστη έκπληξη - που όμως συναντά κανείς συχνά στο Άμστερνταμ- είναι αυτή η τεράστια προσπάθεια εμπορικοποίησης του δράματος της μικρούλας Άννας. Τελειώνοντας την περιήγηση και ακούγοντας τον πατέρα της –Όττο Φρανκ-να λέει σ’εκείνο το DVD ότι «αναγκάστηκε» να διαβάσει τελικά το ημερολόγιο της Αννούλας - παρά την υπόσχεση που της είχε δώσει -, έκλεισα τα μάτια μου και είπα «Ω Θεέ μου, τι θα αντικρίσουν τώρα τα ματάκια μου στο Shop του μουσείου?» Et voilà: Το ημερολόγιο της μικρούλας Άννας (αυτό που δεν έπρεπε να διαβαστεί) με περίμενε σε όλες τις δυνατές μορφές: Σε φθηνή έκδοση, σε ακριβή έκδοση, σε έκδοση που έμοιαζε με το πραγματικό ημερολόγιο της μικρής…. Η «φθηνή έκδοση» δεν σήμαινε «χαμηλή τιμή» φυσικά. Οι τιμές για το ξεπούλημα της ψυχής της μικρής σε εμάς τους επισκέπτες-βρυκόλακες ξεκινούσε από €15 και ξεπερνούσε τα €50. Συν τα entrance fees που ήταν κάπου στα €10 το άτομο. Πού πηγαίνουν όλα αυτά τα χρήματα? Ποιος ξέρει? Ο κος Όττο Φρανκ λογικά έχει πεθάνει πλέον, αλλά υποψιάζομαι ότι ως αυθεντικός Εβραίος θα έχει αφήσει κάπου μια πολύτιμη διαθήκη που –και πάλι υποψιάζομαι- δεν θα έχει καμία σχέση με φιλανθρωπικά ιδρύματα, ορφανοτροφεία, κλπ. Τι στο καλό? Έμπορος ήταν. Και μάλιστα πετυχημένος.
Ευημερία και ευζωϊα παντού στο Άμστερνταμ λοιπόν. Από πάππο προς πάππον. Τι να το κάνεις όμως? Τα ναρκωτικά, τα σπίτια με τα κόκκινα φωτάκια, η τσιγγουνιά που επιβάλει τρία και τέσσερα παιδάκια πάνω σε ένα ποδήλατο ("και καλά" για λόγους οικολογίας) όλα αυτά μαρτυρούν την επιγραφή που διάβασα σε μια μπλούζα και που πάντα υποπτευόμουν, από τότε που τριγυρνούσα με εκείνον τον ψηλό, ξανθό, Άθεο Ολλανδό που έβγαζε το καπέλο του με σεβασμό κάθε φορά που μπαίναμε σε εκκλησία : «Confused Amsterdam” .
Top tips:
1.
Αν δεν σας ενοχλεί να παίρνετε το πρωινό σας με άλλους επισκέπτες απ’όλα τα μέρη της γης, μείνετε στο Bed & Breakfast “Blue Sheep” (http://www.thebluesheep.net/.) Ο Yann, η Novella και η μικρή Vicky-Loo και τα δύο υπέροχα σκυλάκια υπόσχονται μια ζεστή και διακριτική φιλοξενία.
2.
Η επίσκεψη στα μουσεία Van Gogh και Rijksmuseum, καθώς και στο σπίτι της Άννας Φρανκ, επιβάλλεται. Για να μην περιμένετε στις ουρές, με το που φθάσετε από το αεροδρόμιο στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό του Άμστερνταμ, πηγαίνετε ακριβώς απέναντι στο «Tourism Information Office» και προπληρώστε εισιτήρια για όλα τα μουσεία που ενδιαφέρεστε να δείτε, και επίσης αγοράστε –αν θέλετε- μια ή περισσότερες 24ωρες κάρτα απεριόριστων διαδρομών με τραμ. Να ξέρετε πάντως ότι η μοναδική μέρα που θα τη χρειαστείτε είναι για την επίσκεψη των μουσείων ή το γύρο της πόλης. Κατά τα άλλα, τα βασικά αξιοθέατα του Άμστερνταμ τα επισκέπτεται κανείς με τα πόδια.
3.
Δοκιμάστε γαλλική κρεμμυδόσουπα στο Small Talk μαζί με ένα ποτήρι κόκκινο κρασί, κατά το διάλειμμά σας από τα μουσεία..
4.
Το κλίμα στο Άμστερνταμ είναι επίσης confused (ιδίως αν το επισκεφθεί κανείς το Φεβρουάριο)! Τη μία βρέχει, την άλλη κάνει ψοφόκρυο, την τρίτη έχει υπέροχους ήλιους. Προτιμήστε λοιπόν το ντύσιμο «κρεμμύδι» και έχετε πάντα στην τσεπούλα σας ένα ζευγάρι γάντια και ένα καπέλο (για τις βροχές).
Me taxidepses prwi prwi glyko mou Evaki!
ΑπάντησηΔιαγραφήI love the way you write darling!!!!!!!!!!
Thelw na paw Amsterdam twra!!!!!!!
Looking forward to seeing you!!!!!!!!!!!
Filakia
Kristiana
Πολύ πολύ ωραίο post και λεπτομερές. Σίγουρα κάτι διαφορετικό από τους αποστειρωμένους οδηγούς πόλεων. Μια μικρή διόρθωση μόνο, η Άννα Φρανκ κρυβόταν σε γραφείο και όχι σε σπίτι, και εννοείται ότι βρήκαν την οικογένειά της καρφωτά (με σπιούνο δηλαδή) γιατί εκεί που κρύβονταν δεν μπορούσε να την βρει άνθρωπος. Κατά τα άλλα άμα έχει κάποιος όρεξη αξίζει νομίζς να φύγει λίγο από το Άμστερνταμ και να ανοιχτεί να δει τα φράγματα αλλά ακόμα και τη γραμμή άμυνας των Ολλανδών εναντίον των Ναζί, η οποία όμως αχρηστεύθηκε μόνο και μόνο επειδή χρησιμοποιούνταν τανκς.
ΑπάντησηΔιαγραφή